FERRİTİK PASLANMAZ ÇELİKLER
Ferritik paslanmaz çelikler, düşük karbonlu ve %11 - 30 Krom (Cr) içeren paslanmaz çeliklerdir. Bu gruptaki başlıca alaşım elementi Krom (Cr) ve ardından Molibden (Mo)'dir. Ferritik grubunun tamamı manyetiktir. En çok kullanılan türü 430 kalitedir.
Yapı itibariyle yumuşak çeliklere benzerler, ancak korozyon dayanımları yüksektir. İçerilerinde en az %11 ile en fazla %30 arasında Krom (Cr) ve az miktarlarda Karbon (C), Azot (N), Nikel (Ni) gibi östenit elementler eklenmektedir.
Ferritik grubun darbe dayanımı ve kaynak edilebilme kabiliyetleri düşüktür. Bu özelliklerin düşük olması, malzemenin kırılganlığının yüksek olması anlamına gelir. Bu sebepten dolayı, makina parçası olarak kullanımları, özellikle kaynaklı montajlar ve kalın kesitler için sınırlıdır. Östenitik çelikler kadar kolay şekillendirilemezler.
Ferritik kaliteler düşük ısıl genleşmeye, yüksek ısı geçirgenliğine ve yüksek sünme dayanımına sahiptirler.
Bu grubun bazı kullanım alanları; otomobil şasi ve egzoz parçaları, bazı mutfak ekipmanları, sıcak su tankları, çamaşır makinası tamburları, klima kanalları, barbekü ızgaraları gibidir. Atmosferik korozyona ve oksidasyona karşı olan dayanımları ise önemli avantajlarıdır.
Ferritik grubu, içeriğinde düşük Karbon (C) içerdiğinden ısıl işlem ile sertleştirilemez, sadece tavlanmış durumda kullanılır. Ferritik çeliklerin orta ile iyi derecede olan korozyon dayanımı, kimyasal kompozisyonlarındaki Krom (Cr) miktarının artması ile doğru orantılı olarak iyileşir.
Ferritikler Krom (Cr) oranına göre 3 ana gruba ayrılırlar:
Krom miktarı % 11 - 13 arasında olanlar: (409, 410S, 1.4003 Kaliteleri) Krom oranı düşük olan 1. grupta orta derecede oksidasyon ve korozyon dayanımı yanında, düşük fiyat ve iyi imalat özelliklerine sahiptir. Otomotiv egzost parçalarında kullanılan bu grubun en çok kullanılanı 409 kalitedir.
Krom miktarı % 14 - 18 arasında olanlar: (430, 434, 436, 439, 430Ti, 441, 444 Kaliteleri) Orta derecede krom içeren ve otomotiv parçaları ve mutfak gereçleri yapımında kullanılan, darbe dayanımı ve kaynak kabiliyeti düşük olan kalitelerdir. Bu grupta bazı kalitelere Molibden (Mo) eklenerek ekstra korozyon direnci sağlanmıştır.
Krom miktarı % 19 - 30 arasında olanlar (Süper Ferritikler): (442 ve 446 kaliteleri) Bu grup Ferritik kalitelerden ayrı incelenir, özel kalitelerdir. Yüksek korozyon ve oksidasyon dayanımı gereken yerlerde tercih edilirler.
Ferritik kaliteler, Östenitik malzemelerden daha düşük maliyetlidir. Bu yüzden kullanımları halinde ürün ve uygulamada sorun yaratmayacak durumlarda tercih edilirler. Ferritik kalitelerin manyetik olması Östenitik kalitelere kıyasla tercih edilebilirliğini azaltmaktadır, fakat bazı uygulama alanlarında bu dezavantajı avantaja dönüşmektedir. Ankastre buzdolabının manyetik olması bunun bir örneğidir.
Karbon çeliğe kıyasla Ferritik grubu, korozyon direnci, düşük toplam ömür maliyeti, uzun ömürlülük, estetik çekicilik gibi Paslanmaz Çeliğin sahip olduğu tüm avantajlara sahiptir.
Ferritikler genellikle Çubuk, Sac ve Dikişli Boru formlarında bulunurlar. Teknik Metal stok portföyünde ferritikleri Çubuk, Rulo ve Levha formlarında hazır stoktan bulabilirsiniz. Rulo ve levhalarda 430, 409, 410S ve 1.4003 kalitelerde, çubuklarda ise 430L ve 430F kalitelerde stoklar mevcuttur.
Burada yer alan bilgiler teorik olarak bilgilendirme amaçlıdır. Paslanmaz çelikler kullanım şartlarına bağlı olarak farklı özellikler gösterebilir. Hiçbir şekil ve surette ve her ne nam altında olursa olsun, her türlü gerçek ve/veya tüzel kişinin gerek doğrudan gerek dolaylı olarak uğrayacağı maddi ve/veya manevi zararı, kâr mahrumiyeti veya herhangi bir zararından dolayı Teknik Metal Endüstri Malz. Tic. Ve San. A.Ş. sorumlu tutulmayacaktır.